خبر از تفضیل معرفت خود می دهد که چون من جامع ائمه سبعه اسماء الهیم بطریق تحقیق،(219) هم بتفضیل و هم به اجمال، پس گستراننده ارضین سبع که عبارت از محل(220) ظهور آثار(221) آن اسماء است من باشم که مهبط اثر هر یک را انفراداً(222) جمعاً منبسط ساخته امتیاز وجودی می دهم(223) تا غلبه سلطنت هر یک از آن در محل خود ثابت آید و حقایق آثاری و ظهوری آن اسماء در عوالم ملک و ملکوت و جبروت متعین نماید، و هر یک دوره خود در عالم مخصوص به خود تمام نمایند، تا بر یابندگان و بینندگان مشتبه نشود من بلند دارنده و بر پای دارنده هفت آسمان شأن آن اسمایم که آنها را از نسبت اتحاد با آثار یا حلول در آن و از(224) نسبت حدوث و مغایرت وجودی با ذات مقدس و مسمی و از اتصاف ذات اقدس بدان و عروض آن مر ذات را و از تشبیه به صفات ممکن باز داشته، آسمانهای شأن آن اسماء را چنان بلند می دارد(225) که در عالم لاهوت از دیده عقل نهان مینماید چنانچه صورت این معنی در زمین و آسمان عالم ملک بطریق اثریت ظهور دارد، و بدان که لاهوت حقیقت جبروت است و جبروت ملکوت است و آن حقیقت ملک، اکنون نفس اکملی که بموجب خبر مصطفوی ممسوس فی ذات الله و مهندس لاهوت باشد که به حقیقت شخصیت خود تصرف در آن عالم بتعین احکام و بتعیین احکام و مراتب شئون ذاتیه الهیه در آنجا می کرده باشد نه شگفت و اگر در عالمی که مثل کالبد آن عالم و کالبد کالبد باشد این قسم تصرفات داشته باشد و حال آنکه از حقایق جویان سواحل بحر او (علیه السلام) تصرفات(226) در آسمان و زمین شده مثل توقیف آفتاب و قبض و بسط زمان و انبساط و طی الارض و احیاء و اماته، تا بحدی که از کثرت وقوع این خوارق عادات(227) شک را مجال انکار نماند، پس اگر تمام این کلام را که در ضمن این خطبه است به صرافت مفهوم الفاظ قرار گیرند، عقل را بدیع الوقوع نخواهد نمود، والله اعلم.

219) د: تحقیق و هم.
220) د: محل را ندارد.
221) رض: آثار را ندارد.
222) رض: انفرادا و جمیعا.
223) د: می دهد هم.
224) رض: در آن دارند.
225) د: می دارم.
226) رض: تصرفات را ندارد.
227) رض: عادات را ندارد.

نوشتن دیدگاه