آيه (10)
إِنَّ الَّذِينَ فَتَنُوا الْمُوْمِنِينَ وَ الْمُوْمِناتِ ثُمَّ لَمْ يَتُوبُوا فَلَهُمْ عَذابُ جَهَنَّمَ وَ لَهُمْ عَذابُ الْحَرِيقِ)
ترجمه :
10. محققاً كسانى كه تفتين مىكنند مومنين و مومنات را سپس توبه نمىكنند، پس از براى آنها عذاب جهنم است و از براى آنها عذاب سوزنده است[1] .
تفسير :
]فتنه انگيزى دشمنان خدا در طول تاريخ[
نوع مفسرين اين آيه شريفه را و همچنين آيه بعد را راجع به همان اصحاب اُخدود دانستهاند كه آنهايى كه مومنين و مومنات را در آتش انداختند و سوزانيدند از براى آنها عذاب جهنم و عذاب حريق است، مگر آنكه توبه كنند. لكن آيه شريفه مطلق است نسبت به جميع فتنهانگيزان، نسبت به مومنين كه اسباب هلاكت آنها را فراهم كنند، و اصحاب اُخدود يكى از مصاديق اين اطلاق است و فتنه هم مجرد هلاكت و احراق نيست، بلكه كسانى كه نقشهها مىكشند و حيلهها به كار مىزنند و راپرتها[2]
مىدهند و اسباب هلاكت مومنين را فراهم مىكنند: (وَ الْفِتْنَةُ أَشَدُّ مِنَ الْقَتْلِ)[3] ، (وَ
الْفِتْنَةُ أَكْبَرُ مِنَ الْقَتْلِ)[4] . و هلاكت هم مجرد سوزاندن يا كشتن نيست. هلاكت دينى به
مراتب سختتر از هلاكت جانى است و مصاديق اين آيه شريفه بسيار است در اُممِ ماضيه: قوم نوح، هود، صالح، ابراهيم، لوط، شعيب، موسى، عيسى و غير اينها كه كفار و مشركين چه اندازه انبيا را و مومنين به آنها را كشتند و اذيت كردند، و در اين امت چه در زمان پيغمبر 9 از دست مشركين و كفار و منافقين به پيغمبر 9 و به مومنين، اذيت وارد شد كه شرحش مفصل است و چه بعد از رحلت پيغمبر از خلفاى جور و بنى اُميه و بنى مروان و بنى العباس به ائمه طاهرين : و شيعيان آنها و اصحاب آنها و اهل بيت آنها اذيت وارد شد و چه در دوره غيبت اين شيعيان و ذرارى رسول الله 9 در اذيت
و آزار اين مخالفين و ناصبين بودند و هستند تا زمان ظهور كه از آنها انتقام كشيده شود. تمام مشمول اين آيه هستند و داخل (إِنَّ الَّذِينَ فَتَنُوا الْمُوْمِنِينَ وَ الْمُوْمِناتِ) هستند. (ثُمَّ لَمْ يَتُوبُوا) كه اگر توبه كنند، حتى مثل وحشى [5] خداوند مىفرمايد: «الاْسلامُ يَجُبُّ
ما قَبْلَهُ»[6] ، (وَ أَنَّ اللهَ هُوَ التَّوّابُ الرَّحِيمُ)[7] .
(فَلَهُمْ عَذابُ جَهَنَّمَ وَلَهُمْ عَذابُ الْحَرِيقِ).
سوال:
جهنم همان عذاب حريق است. براى چه تكرار فرمود؟
جواب:
عذابهاى جهنم بسيار است و اين از باب ذكر خاص بعد از عام است از باب تأكيد، چنانچه مىفرمايد: (فَالَّذِينَ كَفَرُوا قُطِّعَتْ لَهُمْ ثِيابٌ مِنْ نارٍ يُصَبُّ مِنْ فَوْقِ رُوُسِهِمُ الْحَمِيمُ * يُصْهَرُ بِهِ ما فِى بُطُونِهِمْ وَ الْجُلُودُ * وَ لَهُمْ مَقامِعُ مِنْ حَدِيدٍ * كُلَّما أَرادُوا أَنْ يَخْرُجُوا مِنْها مِنْ غَمٍّ أُعِيدُوا فِيها وَ ذُوقُوا عَذابَ الْحَرِيقِ)[8] . أعاذنا الله منها بجاه محمد و آله[9] .
[1] . ترجمه ديگر: كسانى كه مردان و زنان مؤمن را آزار كرده و بعد توبه نكردهاند، عذاب جهنم وعذاب سوزان براى آنهاست.
[2] . راپُرت (فرانسوى: rapport): گزارش، به ويژه گزارش كتبى يا شفاهىاى مبنى بر دادن خبرىمعمولاً به صورت محرمانه. فرهنگ بزرگ سخن: واژه «راپرت».
[3] . فتنه ]= شرك[ از قتل بدتر است. سوره بقره: آيه 191.
[4] . و فتنه ]= شرك[ از كشتار بزرگتر است. همان: آيه 217.
[5] . وَحشِىّ بن حَرْب الحبشى، أبو دَسْمَة ، وى از سياهان مكه بود. او بنده جبير بن مطعم بن عدىبود. او قاتل حمزه بن عبدالمطلب عموى بزرگوار پيامبر 9 بود. بعد از فتح مكه به طائف فراركرد لكن بعد از مدتى به مدينه آمد و اسلام آورد لكن پيامبر او را از خود طرد نمود و تا آخر حياتپيامبر با ايشان ملاقات ننمود. در جنگ با مسيلمه كذّاب كه در زمان خلافت ابوبكر اتفاق افتادشركت كرد و مسيلمه را به قتل رساند. گفته شده به واسطه نوشيدن بسيار شراب به درك واصلشد. لكن سال فوتش معلوم نيست . ر. ك: اُسد الغابة: ج 4، ص 638، شماره 5442.
[6] . اسلام آنچه را پيش از خود (از كفر وگناهان) بوده ، قطع ونابود مىكند. ر. ك: الايضاح: ص506؛المجازات النبوية «شريف رضى»: ص54 وبحارالأنوار: ح21، ص115.
[7] . بىترديد خدا همان توبهپذير مهربان است. سوره توبه: آيه 118.
[8] . و كسانى كه كفر ورزيدند، جامههايى از آتش برايشان بريده شده است و از بالاى سرشان آبجوشان ريخته مىشود. آنچه در شكم آنهاست با پوست بدنشان بدان گداخته مىگردد. و براىوارد كردن ضربت بر سر آنان گُرزهايى آهنين است. هر بار بخواهند از شدت غم، از آن بيرون رونددر آن بازگردانيده مىشوند كه هان بچشيد عذاب آتش سوزان را. سوره حج: آيات 19 - 22.
[9] . خداوند ما را از آن، به بزرگوارى محمد و خاندانش : در پناهش گيرد.
آیه 10 «إِنَّ الَّذِينَ فَتَنُوا..»
- بازدید: 613