2     «هُوَ الَّذِى خَلَقَكُمْ فَمِنْكُمْ كافِرٌ وَمِنْكُمْ مُؤمِنٌ وَاللّه‏ُ بِما تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ»

ترجمه:
2. او خدايى است كه شما را خلق فرمود، پس بعضِ شما كافر هستيد و بعضى
مؤن و خداوند به آنچه عمل مى‏كنيد بيناست[1].
 
تفسير:
«هُوَ الَّذِى خَلَقَكُمْ» در بسيارى از آيات كيفيت، خلقت انسان را بيان فرمود،
چنانچه مى‏فرمايد: «يا أَيُّهَا النّاسُ إِنْ كُنْتُمْ فِى رَيْبٍ مِنَ الْبَعْثِ فَإِنّا خَلَقْناكُمْ مِنْ تُرابٍ ثُمَّ مِنْ
نُطْفَةٍ ثُمَّ مِنْ عَلَقَةٍ ثُمَّ مِنْ مُضْغَةٍ مُخَلَّقَةٍ وَ غَيْرِ مُخَلَّقَةٍ لِنُبَيِّنَ لَكُمْ وَ نُقِرُّ فِى الْأَرْحامِ ما نَشاءُ إِلى
أَجَلٍ مُسَمّىً ثُمَّ نُخْرِجُكُمْ طِفْلاً ثُمَّ لِتَبْلُغُوا أَشُدَّكُمْ وَ مِنْكُمْ مَنْ يُتَوَفّى وَ مِنْكُمْ مَنْ يُرَدُّ إِلى أَرْذَلِ
الْعُمُرِ»[2] الآية و غير اين از آيات.
«فَمِنْكُمْ كافِرٌ وَ مِنْكُمْ مُؤمِنٌ» كافر در مقابل مؤن، شامل هر غير مؤن مى‏شود
وَلَو اسم اسلام يا ايمان يا تشيع روى خود گذارده باشد، انكار يكى از ضروريات دين
يا مذهب كند يا بدعتى در دين گذارد يا عملى كند كه باعث زوال ايمان شود يا بى‏ايمان
از دنيا رود مشمول كافر هست. غاية الامر، اگر از روى تقصير باشد معذّب به عذاب كفر
مى‏شود، و اگر از روى قصور باشد مثل مجانين و اطفال كفار معاف مى‏شود، و خداوند
ازلاً مى‏دانست چه كسى كافر و چه كسى مؤن مى‏شود از روى اختيار، و علم الهى
باعث جبر نمى‏شود.

«وَ اللّه‏ُ بِما تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ» چنانچه علم الهى به جميع اعمال بندگان منشأ جبر
نمى‏شود كه خيام توهم كرده كه گفت:
 
مى خوردن من حق ز ازل مى‏دانست
 گر مى نخورم علم خدا جهل بود
 
جوابش اينكه چون تو مى‏خورى او مى‏دانست نه آنكه چون او مى‏دانست تو
مى‏خورى، لذا در جوابش گفتند:
 
علم ازلى علت عصيان بودن
 در نزد حكيم غايت جهل بود

[1].  ترجمه ديگر: اوست آن كس كه شما را آفريد؛ برخى از شما كافرند و برخى مؤمن و خدا به آنچه
مى‏كنيد بيناست.
 
[2].  اى مردم، اگر درباره برانگيخته شدن در شكّيد، پس بدانيد كه ما شما را از خاك آفريده‏ايم، سپس
از نطفه، سپس از علقه، آنگاه از مضغه، داراى خلقت كامل و احياناً خلقت ناقص، تا قدرت خود را بر شما روشن گردانيم. و آنچه را اراده مى‏كنيم تا مدّتى معيّن در رحم‏ها قرار مى‏دهيم، آنگاه شما را به صورت كودك برون مى‏آوريم، سپس حيات شما را ادامه مى‏دهيم تا به حد رشدتان برسيد، و برخى از شما زودرس مى‏ميرد، و برخى از شما به غايت پيرى مى‏رسد. سوره حج: آيه 5.

نوشتن دیدگاه