31  «وَ لَنَبْلُوَنَّكُمْ حَتّى نَعْلَمَ الْمُجاهِدِينَ مِنْكُمْ وَ الصّابِرِينَ وَ نَبْلُوَا أَخْبارَكُمْ»

ترجمه:
31. و هرآينه امتحان مى‏كنيم شما را تا معلوم شود و بدانيم مجاهدين شما را
و صبر كنندگان را، و امتحان مى‏كنيم اسرار و بواطن شما را كه ظاهر مى‏نماييم[1].
 
تفسير:
[در بيان عظمت جهاد و انواع آن]
«وَ لَنَبْلُوَنَّكُمْ» امر «جهاد» بزرگ‏ترين امتحان است. چه جهاد اصغر باشد [كه]
مجاهده با كفار و مشركين كه جانبازى است و چه اكبر باشد، مجاهده با نفس.
«حَتّى نَعْلَمَ الْمُجاهِدِينَ مِنْكُمْ» خداوند مى‏دانست، بر او مخفى نبود اينكه
نسبت به خود مى‏دهد. يعنى معلوم كنيم بر خود و بر سايرين، و مجاهدين مثل
اميرالمؤنين  عليه‏السلام و عدّؤ معدودى كه ثبات قدم داشتند چه كشتند و چه كشته شدند در
مقابل آن‏هايى كه فرار كردند يا اصلاً تقاعد كردند از آمدن براى جهاد يا سستى كردند
در امر جهاد. اين دو دسته از هم امتياز پيدا كنند و جدا شوند.
 

[اقسام صبر]
«وَ الصّابِرِينَ» كه هر چه امر مشكل‏تر مى‏شد صبر آن‏ها بيشتر مى‏شد، و مكرر
گفته‏ايم سه قسم صبر داريم: صبر بر بلايا و مصائب سيصد درجه. صبر بر عبادات
ششصد درجه، صبر بر ترك معاصى نهصد درجه[2]. و در موضوع جهاد هر سه صبر
موجود است. اما بلا و مصيبت [و] آزارى كه از كفار و مشركين مى‏رسيد، حتى گفتند:
به اميرالمؤنين  عليه‏السلام نود زخم وارد شد[3]، و چه بسيار از مجاهدين كه به درجه رفيعؤ
شهادت نائل شدند، اما عبادت كه جهاد از واجبات مهمّه و از فرايض عظيمه است،
و اما ترك معصيت كه فرار از زَحف[4] [و] از گناهان كبيره است.
«وَ نَبْلُوَا أَخْبارَكُمْ» دو نحو تفسير شده: يكى، گفتگوهاى بين خودشان
و قراردادهايى كه كرده‏اند مخفيانه و به طريق نجوا. ديگر، چيزهايى كه پيش خود گفتند
كه چه مى‏كنيم و چه مى‏كنيم، تمام مكشوف شود.

[1] .  ترجمه ديگر: و البته شما را مى‏آزماييم تا مجاهدان و شكيبايانِ شما را بازشناسانيم،
و گزارش‏هاى مربوط به شما را رسيدگى كنيم.
 
[2] .  ر.ك: كافى: ج2، ص91، ح15؛ وسائل الشيعة: ج15، ص238، ح6 و بحارالأنوار: ج68، ص77، ح12.
 
[3] .  درباره تعداد زخم‏هاى اميرالمؤمنين در جنگ احد . ر . ك: مجمع البيان: ج2، ص409؛ الخرائج والجرائح: ج1، ص148؛ مناقب آل ابى طالب: ج1، ص385؛ حلية الأبرار: ج2، ص428 و بحار الأنوار: ج41، ص3، ضمن ح4 .
 
[4] .  زحف: حمله كردن و تاختن به سوى دشمن. در اينجا جنگيدن.
 

نوشتن دیدگاه