معرفى سوره

(زمان خواندن: 2 - 4 دقیقه)

 [الْحَمْدُ وَالشُّكْرُ للّه‏ِ رَبِّ الْعالَمين وَالصَّلاةُ وَالسَّلامُ عَلى مُحَمَدٍ رَسُولِ اللّه‏ِ،
عَلى مَنْ بَلّغَ رِسالاتَ رَبِّهِ وَنَصَحَ لاُِمَّتِهِ وَجاهَدَ فِي سَبيلِ اللّه‏ِ، السَّلامُ عَلَيْكَ
يا خاتِمَ النَّبيينَ ، يا سَيِّد الْمُرْسَلينَ ، يا مُبَشِّرَ يا نَذِيرَ، يا نورَ اللّه‏ِ الذّي
يُستضاءُ بِهِ، وَعَلَى أهلِ بَيتِكَ الطَّيِّبينَ الطّاهِرينَ الْهادِينَ الْمَهْدِيينَ
سوره محمد صلى‏الله‏عليه‏و‏آله، مدنى، 38 آيه
 
معرفى سوره[1]
[1] .  سوره محمد  صلى‏الله‏عليه‏و‏آله چهل و هفتمين سوره مباركه قرآن كريم است در مصحف فعلى و نود و پنجمين
سوره‏اى است كه بعد از سوره حديد و قبل از سوره واقعه در مدينه بر پيامبر گرامى اسلام نازل شده و مشتمل بر 2349 حرف و 539 كلمه و داراى سى و هشت آيه مى‏باشد . نام سوره از آيه دوم آن گرفته شده كه به نام پيامبر خاتم مى‏باشد. نام ديگر آن را «قِتال» ذكر كرده‏اند، چرا كه به قول برخى از مفسرين در بحبوحه جنگ اُحد يا كمى بعد از آن نازل شده كه مسئله اصلى در آن تقابل ايمان و كفر و جنگ با مشركين است. اين سوره، كفار را با اوصاف خبيثه و اعمال زشتى كه از خصايص ايشان است توصيف مى‏كند و مؤمنين را با صفات طيّب و اعمال نيكى كه دارند مى‏ستايد آنگاه آثار صفات مؤمنين را كه نعمت و كرامت است و آثار صفات كفار را برمى‏شمارد و خلاصه در اين سوره بين دو طايفه مقايسه شده، هم بين صفات و اعمالى كه در دنيا دارند، هم بين آثارى كه در آخرت بر اعمال آنان مترتّب است كه برخى از آن‏ها را اشاره مى‏كنيم :
 الف ) عوامل فرو رفتن كفر: در اين سوره عواملى كه باعث مى‏شود انسان‏ها از راه مستقيم جدا شده و به وادى كفر كشانده شوند اشاره مى‏كند كه اهمال و سستى در رفتن به سوى حق و نپذيرفتن آن از سوى مردم و پيروى از باطل ، تبعيت نكردن از سخنان نبى مكرم اسلام ، پيروى از هواى نفس ، نداشتن گوش شنوا و امراض روحى روانى را مطرح مى‏كند و خاطر نشان مى‏سازد كه هر كدام از اين‏ها موجب خواهد شد كه آدمى به كفر گراييده و نور ايمان در دل وى سرد و خاموش شود .
 ب ) آثار كفر: 1 . تباهى و بطلان اعمال 2 . نابودى و فنا 3 . خروج از ولايت الهى 4 . فريب شيطان و آراستگى اعمال كافران توسط ابليس 5 . نفهميدن آيات الهى و قفل زدن بر دل‏هاى آن‏ها 6 . مرگ سخت و خفت‏بار 7 . تنگى معيشت 8 . شناخت آن‏ها با چهره و ظاهر و زبان زشتشان .
ج ) آثار ايمان و عمل صالح: در مقابل آثار كفر، خداوند تعالى برخى از آثار ايمان و عمل صالح را در آيات متعدد اين سوره بيان مى‏دارند، از جمله : 1 . زدودن بدى‏ها و زشتى‏هاى آنان 2 . سامان دادن به كارها و اموراتشان 3 . جاودانگى در بهشت و معرفت نسبت به حق تعالى 4 . تحت ولايت خداوند تعالى خواهند بود 5 . نصرت و يارى الهى شامل آنان مى‏شود 6 . شفاعت پيامبر و اولياى الهى نصيب ايشان مى‏شود .
در لابلاى اين آيات در آيه 19 دو وظيفه را متوجه پيامبر مى‏كند كه اولاً، اقرار به يگانگى خداوند تعالى داشته باشد و ثانياً، براى مؤمنين استغفار كند و مسائلى مانند سير در زمين و عبرت‏آموزى و مسئله آزمايش الهى و انفاق در راه خدا را مطرح و آن را نوعى جهاد مى‏داند. با اين بيان كه آدمى همواره محتاج است و خداوند بى‏نياز مطلق، سوره را پايان مى‏دهد .