وَ عَجِبُوا أَنْ جاءَهُمْ مُنْذِرٌ مِنْهُمْ وَ قالَ الْكافِرُونَ هذا ساحِرٌ كَذّابٌ

ترجمه :
4. و تعجب مى‌كنند اين مشركين و كفار اينكه بيايد آن‌ها را انذار كننده ]=هشدار دهنده[ از خود آن‌ها و گفتند كافرها: اين انذار كننده ساحر است و بسيار دروغ‌گو.
 
تفسير :
]شگفت‌زدگى كفار از رسالت پيامبر 9[
(وَ عَجِبُوا) البته كسانى كه بوى توحيد و رسالت به مشامشان نرسيده و اَباً عن جد[1]  در شرك و بت‌پرستى از زمان ولادتشان تا زمان موت بودند، ببينند يك نفر از جنس خود و فاميل خود و قوم خود دعوت به توحيد مى‌كند و آلهه آن‌ها را باطل مى‌شمارد و از عذاب الهى تخويف مى‌كند، تعجب مى‌كنند.
 
]هشدار ومژده دادن از شيوه‌هاى تبليغى انبياست[
(أَنْ جاءَهُمْ مُنْذِرٌ مِنْهُمْ) خداوند براى اينكه حجت بر خلق تمام شود، انبيا را در هر قومى از آن قوم بدواً قرار داد و به لسان آن‌ها تا نشناس نباشند، چنانچه مى‌فرمايد: (وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ رَسُولٍ إِلّا بِلِسانِ قَوْمِهِ لِيُبَيِّنَ لَهُمْ)[2]  و اولين  وظيفه آن‌ها انذار است پس از آن تبشير، زيرا تخليه مقدم بر تحليه است[3] . اول   بايد قلب را از كثافات شرك و كفر و صفات خبيثه و اعمال سيئه پاك كرد سپس بايد محلّا كرد به توحيد و ايمان و صفات حميده و اعمال حسنه :
منظر دل نيست جاى صحبت اغيار         ديو چه بيرون رود فرشته درآيد
 
]مراتب هشدار[
و انذار ]= هشدار[ هم مراتبى دارد: اولين مرتبه انذار از امورى است كه منشأ خلود در عذاب مى‌شود، مثل شرك و كفر و ضلالت و نفاق و آنچه باعث زوال ايمان مى‌شود كه اميرالمومنين در دعاى كميل عرض مى‌كند :
«لكِنَّکَ تَقَدَّسَتْ أسْماؤُکَ أَقْسَمْتَ أَنْ تَمْلاَهَا مِنَ الْكافِرين ]مِنَ الجِنَّةِ وَالنّاسِ أَجْمَعِين[ وأَنْ تُخَلِّدَ فيهَا الْمُعانِديِنْ»[4] .
   و سرتاسر قرآن انذار است به بيانات مختلفه.
 
]تهمت كفار به ساحر بودن پيامبران : در طول تاريخ[
(وَ قالَ الْكافِرُونَ)، «الكافرون» جمع محلّا به الف و لام، مفيدِ عموم است، شامل تمام كفار مى‌شود از زمان آدم ابوالبشر تا دامنه قيامت و كافر هم اعمّ است از طبيعى و مشرك، و تكذيب انبيا ]موجب كفر مى‌شود[ ولو يك نفر از آن‌ها ]را انكار كند[ و مبدع ومنكر ضرورى ]دين[ و منافق ]هم جزء كفار به شمار مى‌آيند[.
(هذا ساحِرٌ كَذّابٌ) مشاراليه (هذا) (مُنْذِرٌ) است ]و[ شامل جميع پيغمبران مى‌شود كه به تمام آن‌ها اين نسبت را دادند كه (ساحِرٌ) است، در معجزاتى كه اقامه مى‌كند. به نوح و هود و صالح و ابراهيم و لوط و شعيب و موسى و عيسى و محمّد9 ]افترا زدند[ و (كَذّابٌ) است در دعوت به توحيد و ايمان واعمال صالحه.

[1] .  به تعبير ديگر: پدر از جد؛ نسل اندر نسل.
[2] .  و ما هيچ پيامبرى را جز به زبان قومش نفرستاديم، تا حقايق را براى آنان بيان كند. سورهابراهيم: آيه 4.
[3] .  به تعبير ديگر: اولين وظيفه آن‌ها ترساندن و هشدار دادن است بعد از آن بشارت دادن؛زيرا ابتدا بايد فكر آن‌ها را از افكار بد و نادرست تخليه نمود، و پس از آن امور نيك ومورد پسند الهى را در آن وارد كرد.
[4] .  البته كه نام‌هاى تو مقدس است و سوگند ياد كرده‌اى كه جهنم را از تمام كافران اِنسى وجنّى پُركنى و دشمنان و معاندين را تا ابد در آن نگاه دارى. ر.ك: مصباح المتهجد :ص587؛ اقبال الأعمال: ج3، ص336 و هدية الزائرين و بهجة الناظرين: باب13، دعاىكميل، ص 623.

نوشتن دیدگاه