(يا أَيُّهَا النَّبِىُّ قُلْ لاَِزْواجِکَ إِنْ كُنْتُنَّ تُرِدْنَ الْحَياةَ الدُّنْيا وَزِينَتَها فَتَعالَيْنَ أُمَتِّعْكُنَّ وَأُسَرِّحْكُنَّ سَراحاً جَمِيلاً)
(وَإِنْ كُنْتُنَّ تُرِدْنَ اللهَ وَرَسُولَهُ وَالدّارَ الاْخِرَةَ فَإِنَّ اللهَ أَعَدَّ لِلْمُحْسِناتِ مِنْكُنَّ أَجْراً عَظِيماً)
 
ترجمه :
28. اى نبى محترم، بفرما به زوجات خود: اگر هستند كه طالب حيات دنيا و زينت‌هاى اويند پس بيايند من به آن‌ها مهر و زياده مى‌دهم و آن‌ها را رها مى‌كنم و طلاق مى‌دهم.
29. و اگر هستند كه خدا و رسول او را و دار آخرت را طالب هستند، پس خداوند مهيا فرموده براى نيكوكاران از آن‌ها اجر عظيمى[1] .
    
تفسير :
]امور مربوط به توضيح اين آيه[
توضيح اين آيه شريفه موقوف بر ذكر چند امر است:  
امر اول:
اينكه حضرت رسالت نظر به اينكه در امور معاش وزندگانى بسيار قناعت مى‌فرمود، حتى فرمود :
«أنا فَقِيرٌ اُحِبُّ الفقَراء»[2] .
   حتى بسا مى‌شد كه چند روز صائم[3]  بود، بعضِ اين زوجاتِ حضرت مثل نوع زن‌ها مايل به زخارف دنيوى[4]  بودند وكلمات غير مناسبى مى‌گفتند وباعث حزن حضرت مى‌شدند اين آيه نازل شد: (يا أَيُّهَا النَّبِىُّ قُلْ لاَِزْواجِکَ) كه اگر طالب دنيا وزينت‌هاى او هستيد (إِنْ كُنْتُنَّ تُرِدْنَ الْحَياةَ الدُّنْيا وَزِينَتَها) بياييد من شما را به مال دنيا متمتّع[5]  مى‌كنم ورها مى‌كنم.
 
امر دوم :
اختلاف مفسرين در اينكه اين تخيير فقط براى زوجات نبى است يا بر ديگران هم هست؟ لكن اين اختلاف محل ندارد، نه زوجات نبى اختيار دارند در طلاق ورهايى ونه غير آن‌ها :
«الطَلاَقُ بِيَدِ مَنْ أَخَذَ بِالسَاقِ»[6] .
 بلكه حضرت مى‌فرمايد به آن‌ها كه اگر بخواهيد مطلّقه شويد من حاضرم طلاق دهم وبه شما هم بهره‌اى مى‌دهم كه مفاد (فَتَعالَيْنَ أُمَتِّعْكُنَّ وَأُسَرِّحْكُنَّ) است كه من شما را طلاق مى‌دهم نه اينكه شما اختيار طلاق داشته باشيد.
 
امر سيم :
البته اين‌ها مثل پيغمبر را رها نمى‌كنند وبروند به ديگران تزويج شوند، پس بايد صبر وقناعت كه مفاد (وَإِنْ كُنْتُنَّ تُرِدْنَ اللهَ وَرَسُولَهُ وَالدّارَ الاْخِرَةَ) است داشته باشند.
 
امر چهارم :
اينكه اين زوجات دو قسم هستند: نيكوكار وبدكردار. خداوند نيكوكاران آن‌ها را وعده اجر عظيم داده كه مفاد (فَإِنَّ اللهَ أَعَدَّ لِلْمُحْسِناتِ مِنْكُنَّ أَجْراً عَظِيماً) است. واما بدكردارانِ آن‌ها عذاب آن‌ها، ضِعفِ[7]  عذابِ ساير زن‌هاى بد است، چنانچه در آيه بعد بيان مى‌فرمايد :
 
ƒيا نِساءَ النَّبِىِّ مَنْ يَأْتِ مِنْكُنَّ بِفاحِشَةٍ مُبَيِّنَةٍ يُضاعَفْ لَهَا الْعَذابُ ضِعْفَيْنِ وَكانَ ذلِکَ عَلَى اللهِ يَسِيراً)
 
ترجمه :
30. اى زن‌هاى پيغمبر  9، كسى كه از شما بيايد به عمل زشتِ قبيح ]و[ واضحِ روشن، مضاعف مى‌شود از براى او عذاب، دو برابر، و هست اين ضِعفِ عذاب بر خداوند تبارك و تعالى سهل و آسان[8] .

[1] .  ترجمه ديگر: اى پيامبر، به همسرانت بگو: «اگر خواهان زندگى دنيا وزينت آنيد، بياييدتا مَهرتان را بدهم وخوش وخرّم شما را رها كنم ( 28) واگر خواستار خدا وفرستادهوى وسراى آخرتيد، پس به راستى خدا براى نيكوكاران شما پاداش بزرگى آماده گردانيدهاست( 29).
[2] .  من فقيرم وفقرا را دوست دارم. روايت اينطور آمده كه سلمان فارسى  7 فرمود كهدوستم پيامبر اسلام مرا به 7 چيز وصيت نموده كه يكى از آن‌ها اين است كه فقر را دوستداشته باشم. ر. ك: المحاسن: ج1، ص11؛ روضة الواعظين: ج2، ص371؛ وسائل الشيعة :ج9، ص442، ضمن ح12 وبحارالأنوار: ج66، ص399، ضمن ح90.
[3] .  صائم : روزه دار.
[4] .  زخارف دنيوى : زيبايى‌ها وتجملات دنيا.
[5] .  مُتَمَتِّع : بهره‌مند.
[6] .  طلاق به دست كسى است كه در ابتداى ازدواج دست زن را گرفت (اين كلمه اصطلاحاست ومنظور همان شوهر است). سنن ابن ماجة: ج1، ص672؛ الخلاف: ج4، ص442(بااندكى تفاوت)، عوالى اللالى: ج1، ص334 ومستدرك الوسائل: ج15، ص306.
[7] .  ضِعف : دو برابر.
[8] .  ترجمه ديگر: اى همسران پيامبر، هر كس از شما مبادرت به كار زشتِ آشكارى كند،عذابش دو چندان خواهد بود، واين بر خدا همواره آسان است. 

نوشتن دیدگاه