وَلَمّا رَأَ الْمُوْمِنُونَ الاَْحْزابَ قالُوا هذا ما وَعَدَنَا اللهُ وَرَسُولُهُ وَصَدَقَ اللهُ وَرَسُولُهُ وَما زادَهُمْ إِلّا إِيماناً وَتَسْلِيماً)
 
ترجمه :
22. و چون ديدند مومنون احزاب را با كثرتِ آن‌ها در جنگ خندق، گفتند : اين است آنچه وعده فرموده خدا و رسول او و راست فرموده خدا و رسول او و زياد نكرد بر مومنين مگر ايمان و تسليم را[1] .
 
تفسير :
]عدم وحشت مسلمانان از جمعيت زياد مشركان[
(وَلَمّا رَأَ الْمُوْمِنُونَ الاَْحْزابَ) كه از تمام قبايل مشركين اجتماع كردند براى مقاتله با نبى ومسلمين در يوم‌الخندق كه معنى احزاب است كه از هر حزبى جمع شدند وعده آن‌ها بالغ بر ده هزار بود وعده مسلمين بالغ بر هفتصد نفر كه عده مشركين چهارده برابر مسلمين بود.
 
]وعده‌هاى الهى در قرآن[
(قالُوا هذا ما وَعَدَنَا اللهُ وَرَسُولُهُ) وعده‌هاى الهى در قرآن بسيار است مثل: (إِنّا لَنَنْصُرُ رُسُلَنا وَالَّذِينَ آمَنُوا فِى الْحَياةِ الدُّنْيا وَيَوْمَ يَقُومُ الاَْشْهادُ)[2]  وآيات  سوره انفال از قوله تعالى: (إِذْ تَسْتَغِيثُونَ) الى قوله تعالى : (وَاضْرِبُوا مِنْهُمْ كُلَّ بَنانٍ)[3]  وغير اين‌ها ومثل (لَقَدْ نَصَرَكُمُ اللهُ فِى مَواطِنَ كَثِيرَةٍ وَيَوْمَ حُنَيْنٍ)[4]  الآية.  
 وغير اين‌ها ووعده‌هايى كه پيغمبر داده بود كه فتح وظفر نصيب شماست. مومنين كه ايمان به خدا ورسول از روى حقيقت وواقعيت آورده بودند، ثبات قدم واطمينان قلبى داشتند وابداً خوف ووحشتى از كثرت مشركين نداشتند به خلاف منافقين كه فرار مى‌كردند وجرئت بر مبارزه نداشتند.
(وَصَدَقَ اللهُ وَرَسُولُهُ)؛ (وَمَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللهِ قِيلاً)[5] ، (وَمَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللهِ حَدِيثاً)[6]  وتصديق نبى در تحريض مومنين على القتال[7] : (يا أَيُّهَا النَّبِىُّ حَرِّضِ الْمُوْمِنِينَ عَلَى الْقِتالِ إِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ عِشْرُونَ صابِرُونَ يَغْلِبُوا مِائَتَيْنِ وَإِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ مِائَةٌ يَغْلِبُوا أَلْفاً مِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا)[8] .
 
(وَما زادَهُمْ إِلّا إِيماناً وَتَسْلِيماً) چنانچه در موارد قبل مشاهده كرده بودند. هر چه مومن آثار قدرت الهى را بيشتر مشاهده كند، ايمانش قوى‌تر مى‌گردد وتسليمش برترى پيدا مى‌كند.

[1] .  ترجمه ديگر: وچون مؤمنان دسته‌هاى دشمن را ديدند، گفتند: «اين همان است كه خداوفرستاده‌اش به ما وعده دادند وخدا وفرستاده‌اش راست گفتند»، وجز به ايمانوفرمان‌بردارى آنان نيفزود.
[2] .  در حقيقت، ما فرستادگان خود وكسانى را كه گرويده‌اند، در زندگى دنيا وروزى كهگواهان بر پاى مى‌ايستند قطعاً يارى مى‌كنيم. سوره غافر (مومن): آيه 51.
[3] .  وبه ياد آوريد زمانى را كه به فرياد مى‌طلبيديد: همه سر انگشتانشان را قلم كنيد. سورهانفال: آيات 9 ـ 12.
[4] .  قطعاً خداوند شما را در مواضع بسيارى يارى كرده است، ونيز در روز «حُنَين». سورهتوبه: آيه 25.
[5] .  وراستگوتر از خدا در سخن كيست؟ سوره نساء: آيه 87.
[6] .  وچه كسى در سخن، از خدا راستگوتر است؟ همان: آيه 122.
[7] .  به تعبير ديگر: پذيرفتن گفته‌هاى پيامبر در ترغيب وبرانگيختن مؤمنين براى كارزار.
[8] .  اى پيامبر، مؤمنان را به جهاد برانگيز. اگر از ميان شما بيست تن، شكيبا باشند بر دويستتن چيره مى‌شوند، واگر از شما يك صدتن باشند بر هزار تن از كافران پيروز مى‌گردند.سوره انفال: آيه 65.

نوشتن دیدگاه