اگر عبادت بزرگ‏ترين فلسفه آفرينش است كه: «وَما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالاِْنْسَ اِلاّ لِيَعْبُدُونِ» (1) ؛ «جن و انسان را خلق نكردم، مگر به خاطر اينكه عبادتم كنند»، برگزيدگان الهى، عابدترين بندگان خدا خواهند بود و اگر از والاترين مظاهر عبادت، «خدمت به خلق» است كه: «مَنْ سَعى فى حاجَةِ اَخيهِ الْمُؤْمِنِ فَكَأَنَّما عَبَدَ اللّه‏َ تِسْعَةَ آلافِ سَنَةٍ صائِما نَهارَهُ قائِما لَيْلَهُ؛ (2) هر فردى كه در برآوردن نياز برادر مؤمنش تلاش كند، گويا نُه ‏هزار سال خداوند را عبادت كرده، در حالى كه روزها را روزه‏دار و شبها را شب زنده‏دار بوده است.»، برگزيدگان الهى، انبيا و معصومان، خدمتگزارترين افراد به مردم خواهند بود؛ زيرا آنان اسوه و شاخص ‏اند و درخت كمال در وجودشان به بالنده‏ترين شكل سر به فلك كشيده است.
آيه الهى خطاب به پيامبر اكرم صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏آله را به ياد آوريم كه مى‏فرمايد: «وَاخْفِضْ جَناحَكَ لِمَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنينَ» (3) پر و بال خود را براى مؤمنانى كه پيرو تو هستند، بگستران.» واژه «خفض جناح» كه سه بار در قرآن كريم به كار رفته است، به كنايه از كمال مهرورزى، عطوفت و خدمتگزارى خالصانه و متواضعانه حكايت مى‏كند.
خدمتگزاران واقعى، انبيا و اوصيا و مؤمنان به آنان هستند؛ چه بى‏پرده و صريح مى‏توان اين ادعا را در حديث آسمانى امام صادق عليه‏السلام يافت كه فرمود: «ما آمَنَ بِاللّه‏ِ وَلا بِمُحَمَّدٍ وَلا بِعَلِىٍّ مَنْ اِذا اَتاهُ اَخُوهُ الْمُؤْمِنُ فى حاجَةٍ لَمْ يَضْحَكْ فى وَجْهِهِ فَإِنْ كانَتْ حاجَتُهُ عِنْدَهُ سارَعَ اِلى قَضائِها وَاِنْ لَمْ يَكُنْ عِنْدَهُ تَكَلَّفَ مِنْ عِنْدِ غَيْرِهِ حَتّى يَقْضِيَها لَهُ فَإِذا كانَ بِخِلافِ ما وَصَفْتُهُ فَلا وَلايَةَ بَيْنَنا وَبَيْنَهُ؛ (4) به خدا و محمد صلى‏الله‏عليه‏و‏آله و على عليه‏السلام ايمان نياورده است كسى كه هنگامى كه برادر دينى‏اش به خاطر حاجتى نزد او آيد، با خوشرويى برخورد نكند. پس اگر توان دارد، نياز او را به سرعت برطرف كند و اگر توان ندارد با كمك ديگرى حل كند، اگر بر خلاف آنچه توصيف كردم باشد، پس بين ما و او ولايتى نخواهد بود.»
با اين ديدگاه، كسانى نزد خدا دوست داشتنى‏ تر خواهند بود كه نسبت به ديگران گامى به اين هدف نزديك‏تر باشند. اين سخن قدسى را به ياد آوريم كه: «اَلْخَلْقُ عِيالى فَأَحَبُّهُمْ اِلَىَّ اَلْطَفُهُمْ بِهِمْ وَاَسْعاهُمْ فى حَوائِجِهِمْ (5) ؛ مردم خانواده من هستند. پس محبوب‏ترين آنها نزد من، مهربان‏ترين و كوشاترين آنها در رفع نيازهاى مردم است.»
اينك كه در آستانه شهادت حضرت جوادالائمه عليه‏ السلام قرار گرفته‏ ايم، گوشه ‏هايى از خدمت در سيره و سخن حضرت را مرور مى‏كنيم.

- پاورقی -

1. الذاريات/56.
2. بحارالانوار، ج71، ص315. (قال رسول اللّه‏ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله ).
3. شعرا/215؛ امام على عليه‏ السلام هم مى‏فرمود: «وَاخْفِضْ لِلرَّعِيَّةِ جَناحَكَ وَابْسُطْ لَهُمْ وَجْهَكَ وَأَلِنْ جانِبَكَ وَآسِ بَيْنَهُمْ...» (نهج البلاغه، نامه 46).
4. بحارالانوار، ج72، ص176.
5. كافى، ج2، ص199.

نوشتن دیدگاه