در مناظره اول يحيي از امام سئوال کرد ولي اين بار امام از يحيي سئوال مي‌کند در اين جلسه وقتي که مجلس آماده شد، و سکوت مجلس را فرا گرفت صداي امام سکوت مجلس را شکست، و خطاب به يحيي فرمود:
اگر سئوال کنم حاضري جواب دهي؟
آري.
خبر ده مرا از شخصي که نگاه کرد به زني در اول روز و براي او حرام بود، هنگام عصر براي او حلال گشت، هنگام غروب آفتاب حرام شد، عصر آن روز حلال گرديد، نزديک غروب آفتاب حرام گشت، موقع نماز عشاء حلال شد، نيمه شب همان شب حرام گشت. در وقت طلوع آفتاب حلال؟
اينک بگو اينهمه حلال و حرام چگونه بود و چرا اين چنين حالاتي پيدا شد؟
به خدا سوگند نمي‌دانم.
امام: اين زن کنيزي بود و مالکي داشت مردي بيگانه به آن کنيز نگاه کرد و نگاهش حرام بود، عصر آن روز کنيز را از مالک خريدار کرد و حلال شد، روز بعد هنگام ظهر آن کنيز را آزاد کرد و حرام گشت هنگام عصر با هم ازدواج کردند، موقع غروب او را طهار کرد و زن بر او حرام شد(7) هنگام عشاء کفاره طهار را پرداخت و زن بر او حلال گشت. نيمه شب آن شب او را طلاق داد باز حرام شد، و چون طلاق رجعي(8) بود صبح رجوع کرد و حلال گرديد.(9)
حاضرين از عظمت فقهي امام به حيرت فرو رفتند و مامون هم مجبور شد مقام علمي امام جواد (ع) را بستايد.

- پاورقی -

7 . طهار پيش از اسلام در عهد جاهليت طلاق حساب مي‌شد و موجب حرمت ابدي مي‌گشت ولي حکم آن در اسلام تغيير يافت و فقط موجب تحريم موقت و کفاره شد. ظهار آنست که مرد به زن خود بگويد پشت تو?، به من يا نسبت به من چون پشت مادرم يا خواهرم يا دخترم هستي و در اين صورت بايد کفاره ظهار بدهد تا همسرش بر او مجددا حلال شود، کفاره ظهار در کتب فقهي بيان شده است.
8 . طلاق رجعي يکي از انواع طلاق است در اين نوع طلاق ، مادامي که عده زن تمام نشده است، شوهر مي‌تواند طلاق را بهم بزند (رجوع کند) و در اين صورت عقد ازدواج مجدد لازم نيست.
9 . احتجاج طبرسي، ج2، ص244 ـ کشف الغمه، ج3، ص147

نوشتن دیدگاه