دانشمندان اسلامي همواره به روايات مربوط به حضرت مهدي عليه السلام اهتمامي خاص داشته ودر استخراج وتحقيق ورساندن آنها به جامعه ومحکم کردن ايمان به آنها در قلوب مردم، سعي وتلاش فراوان داشته اند. از اين رو علاوه بر آوردن اين روايات در کتب سنن ومسانيد وجوامع وغيره، کتاب هاي روايي مستقل ومجموعه هاي احاديث خاص در اين زمينه، فراوان نگاشته اند. از آن ميان، ما به افزون از سي کتاب که به شکل مستقل، به کوشش بزرگان اهل سنت، در اين باره تاليف شده است، آگاهي يافتيم که به عنوان نمونه، مي توان از کتاب هاي البيان في اخبار صاحب الزمان والقول المختصر في علامات المهدي المنتظر عليه السلام وعقد الدرر والعرف الوري و... نام برد. اين کتاب ها ونظاير آنها، کمترين چيزي را که اثبات مي کنند، اين است که باور داشت مهدويت باوري اسلامي است که اساس آن به کتاب وسنت نبوي صلي الله عليه وآله بر مي گردد وهمه پيشينيان وصحابه وتابعين به آن اعتقاد داشته اند واختصاصي به مذهبي خاص از مذاهب مختلفه مسلمين ندارد. اينکه خود اين عقيده، يکي از دلايل قطعي بر پايان يافتن سلسله پيامبران الهي به وجود شريف پيامبر گرامي اسلام حضرت محمد صلي الله عليه وآله است واينکه آيين او، هرگز نسخ نخواهد گشت واينکه حضرت مهدي عليه السلام - چنانکه در کتاب المهدي از سنن ابو داوود آمده واحاديث صحيحه متعددي به آن تصريح دارند - دوازدهمين جانشين اوست. آخرين نفر از جانشيناني که رسول گرامي صلي الله عليه وآله، امت خويش را به آمدن يکايک آنان بشارت بخشيده است واين بشارات همگي در احاديث گوناگوني که با سندهاي فراوان در مسند احمد بن حنبل وصحيح بخاري وصحيح مسلم وغير آنها نقل شده است مورد اعتراف همگان است. هر کس بخواهد به ميزان قوت واعتبار آنچه که مدرک ومستند مسلمانان در عقيده به مهدويت قرار گرفته، آگاهي يابد وکثرت روايات اين باب، وفراواني مولفين وجمع آورندگان آنها را دريابد وشهرت اين روايات در بين انديشمندان ودانشمندان اسلامي را غير قابل انکار بيند، بايد به کتاب هاي جوامع، سنن، مسانيد وکتاب هاي تفسير، تاريخ، رجال، فرهنگنامه ها، لغتنامه ها وغير آن مراجعه نمايد، تا بفهمد که بر شمردن همه اين احاديث وکتاب هاي مربوطه کاري بسيار دشوار است. ما در اين مختصر، تنها درباره يکي از اين کتاب ها که پيرامون اين موضوع نگاشته شده است، سخن مي گوييم وبه عنوان نمونه اي از اين گونه تاليفات وبه عنواني دليلي بر بسياري چشمگير اين مطالب در کتابهاي ديگر، به بررسي آنچه در اين کتاب آمده است، مي پردازيم. اين کتاب البرهان في علامات مهدي آخر الزمان عليه السلام(18) نام دارد. اما کتاب ومولف آن، هر دو بي نياز از تعريف هستند، زيرا خود کتاب از کتاب هاي مشهور ومعروف است، که نسخه خطي آن در چندين کتابخانه بزرگ موجود است واخيرا چاپ جديدي از اين کتاب، با استفاده از تصوير برداري از نسخه خطي موجود در کتابخانه مسجد الحرام در مکه مکرمه عرضه شده است وما خود نيز نسخه خطي ديگري از آن را که در کتابخانه مسجد اعظم قم - از يادگارهاي مرحوم مغفور آيت الله العظمي بروجردي - حفظ ونگهداري مي شود، مشاهده کرده ايم. مولف اين کتاب، عالم بزرگ ومحدث مشهور علي بن حسام الدين بن عبد الملک المتقي الشاذلي المديني الهندي، متوفي به سال 977 هجري قمري است. وي نويسنده اي معروف است وشرح حالش در کتاب هايي که پيرامون زندگي نامه هاي علماء وبزرگان اهل سنت نگاشته شده است، موجود است. چنانکه در مقدمه ونسخه چاپ شده همين کتاب نيز، شرح زندگاني وآثار ومقامات او درج گرديده است. برخي از آنچه در اين کتاب آمده وبر آنيم تا آگاهي مختصري نسبت به آن پيدا کنيم، عبارتند از: اسامي آن دسته از مشايخ وراويان وصاحبان کتاب هاي جامع، سنن ومسانيد که احاديث مربوط به عقيده به مهدويت را در کتاب هاي خويش روايت کرده اند ومولف اين کتاب نيز روايات وارده را از ايشان نقل کرده است ونيز اسامي گروهي از علماي مشهور وتابعيني(19) که پس از عهد پيامبر صلي الله عليه وآله اين احاديث واخبار را روايت کرده اند ونيز اسماء گروهي از صحابه که خود، بدون واسطه از رسول الله صلي الله عليه وآله نقل حديث کرده اند.

- پاورقی -

(18) اين کتاب که متاسفانه تا کنون به فارسي ترجمه نشده است، داراي ابواب مختلف است که در هر باب مجموعه اي از مشهورترين ومعتبرترين روايات اهل سنت، درباره حضرت مهدي عليه السلام وخصوصيات آن حضرت ونشانه هاي ظهور ايشان جمع آوري شده است.
(19) تابعين به کساني گفته مي شود، که زمان پيامبر صلي الله عليه وآله را درک نکرده اند، لکن با اصحاب وياران نزديک پيامبر صلي الله عليه وآله که پس از پيامبر مي زيسته اند، همنشيني ومصاحب داشته، از آنان نقل روايت نموده اند.

نوشتن دیدگاه