متولد سال 601 و متوفى در سال672
او اشعار زيادى در مورد امامت و از آنجمله مساله " غدير " دارد كه برخى از آنها ذيلا آورده مى شود:
" اى داماد رسول خدا گوارا باد ترا روزى كه براى پاكان نشاط- انگيز بود.
تو در خلافت از همه مقدمى زيرا چنانكه شرائط در تو جمع است در ديگران وجود ندارند:
صب الغدير على الالى جحدوا لظى     يوعى لها قبل القيام ازيز:
" داستان غديربراى كسانى كه منكر آنند چون شعله آتشى است كه آژير آن پيش از قيامت آگاهشان خواهد كرد."
ان يهمزوا فى قول احمد انت مو     بى للورى؟ فالهامز المهموز:
" اگر گفته رسول خدا را كه فرموده: " تو مولاى مردمى" عيب گرفتند عيب گيرنده خود معيوب است.
دوست و ارادتمند تو از جهنم نمى ترسد زيرا جهنم با دوست تو كارى ندارد و مخصوص دشمنان تو است.كسى كه دوستى ترا به همراه داشته باشد، حرزى است كه او را از آتش جهنم محفوظمى دارد. تو قسيم الجنه و النار هستى كه دشمنت را مى سوزانى و دوستت را در بهشت رستگارمى كنى "
اين قصيده كه خيلى طولانى است در بسيارى از مجموعه هاى خطى كهنه موجود است و بعضى از ابياتش در كتب ادبى پراكنده است.

آشنايى با اين شاعر
يحى بن عبد العظيم بن يحى بن محمد بن على جمال الدين ابو الحسن جزار مصرى يكى از شعراء فراموش شده شيعه است.با انكه فرهنگهاى قديمى كمتر شرح حال او را نوشته اند، اشعارش در كتب ادبى و قاموسها بمناسبت زيبائى و جذابيتى كه داشته زياد آمده است.
و اگر شرح حال نويسان از تاريخ او غافل مانده اند او شخصا شرح كاملى از زندگى خود نوشته كه هر كس با اشعارش آشنائى داشته باشد، چاره اى جز اين ندارد كه اعتراف به فوق العادگى و نبوغش كند و او در فن " توريه " و " استخدام " مهارت خاصى دارد و از ديگران مقدم است.
" ابن حجه " در كتاب " الخزانه " مى گويند: " جزار " و " سراج وراق " و " حمامى " با هم پيمان بستند كه براى يكديگر شعر بگويند و البته شغل و القابشان در نظم توريه كمكشان مى كرد تا آنكه در باره " سراج وراق " گفته شده: اگر لقب و كارت نبود نصف شعرت از بين رفته بود.
آنچه كه درباره " جزار "در خزانه ابن حجه و فوات الوفيات كتبى جلد 2 صفحه 319 و البدايه و النهايه ابن كثير جلد 13 صفحه 293 و شذرات الذهب جلد 5 صفحه 394 و نسمه السحر يمنى و الطليعه فى شعراء الشيعه علامه سماوى آمده دون مقام اوست و شخصيت او بالاتر از اينهاست.استاد ما علامه سماوى از اشعار او ديوان برزگى گرد آورده كه بيش از 1250 بيت شعر دارد و البته براى او ديوان ديگرى نيز بوده كه در فرهنگ هاى پيش از آن توصيف شده كه مشهور است، و نيز او داراى قصيده اى است درباره حكام و خلفاء و عمال مصر كه صاحب " نسمه السحر " آن را مفيد دانسته است، و گويا آن قصيده در كتابخانه هاى يمن بوده كه صاحب " نسمه السحر " از آن آگاهى يافته است.
او در مرثيه امام حسين عليه السلام اشعارى گفته كه " تمام المتون " صفدى صفحه 156 و غيره آن را نقل كرده اند كه ترجمه قسمتى از آن چنين است: " وعاشورا مى آيد و مرا بياد مصيبت جانكاه حسين عليه السلام مى اندازد و ايكاش نيامده بود.روزى كه مى گذرد ولى هرگاه بيادش مى افتم صبرو قرار از من ربوده مى شود، ايكاش چشمى كه در آنروز سرمه مى كشد سالم نماند و دستى كه به عنوان شماتت خضاب مى كند بريده گردد، مگر حسين در اين روز كشته نشده؟ پس پدر او در اين روز از همه محزون تر است ".
او در باره حريق حرم پيامبر اكرم چنين سروده است: " در آتش گرفتن حرم پيامبر اكرم بگفتار ابلهان اعتناء نكنيد زيرا قطعا از ناحيه خدا در آن سرى بوده كه بر عقلا پوشيده نيست و آن اينكه: از آثار بنى اميه در ساختمان آن چيزى باقى نماند ".
مسجد شريف نبوى شب جمعه اول ماه رمضان سال 654 ه بعد از نماز تراويح "نماز مستحبى ماه رمضان" وسيله فراش ابو بكر مراغى كه چراغ ازدستش افتاده بود آتش گرفت، سقف و ديوارهاى آن سوخت و سربهاى آن آب گرديد، و اين آتش سوزى پيش از خوابيدن مردم صورت گرفته بود، و از اين آتش سوزى سقف حجره شريفه نيز طعمه حريق گريديد و در ميان آن فروريخت!!
شعراء در اين باره شعرها گفتند و گويا " ابن تولو المغربى " از ابيات ياد شده " جزار " چنين پاسخ گفته است: " به روافض "شيعه هاى" مدينه بگو: چه چيز شمارا وادار مى كند كه در مذمت كردن، از سفيهان پيروى كنيد؟ حرم پيامبر اكرم آتش نگرفت مگر بخاطر آنكه شما در آن صحابه رسول خدا را مذمت مى كرديد ".
ابن حجه در " الخزانه " صفحه 338 گفته است كه او در سال 601 متولد شده و در سال 672 ه درمصر وفات كرده است.
و ابن كثير در "البدايه و النهايه " روز و ماه وفاتش را نيز ذكر كرده و گفته است: او در دوازدهم شوال سال 672 ه فوت كرده است.
و تمام مورخان ولادت و وفاتش را اينطور نوشته اند مگر صاحب " شذرات الذهب " فوت او را در سال 679 ه دانسته و گفته است: " او در شوال سال 679 ه فوت كرده و سنش در آن وقت 76 سال يا همانند آن بوده و در " قرافه " دفن شده است.
و در هر صورت خدا دانا تر است.

نوشتن دیدگاه