29 «ثُمَّ لْيَقْضُوا تَفَثَهُمْ وَ لْيُوفُوا نُذُورَهُمْ وَ لْيَطَّوَّفُوا بِالْبَيْتِ الْعَتِيقِ»
 
ترجمه  :
29. پس از نحر رفع كنند و بر طرف نمايند پليدى‌هاى خود را و بايد وفا كنند به نذرهاى خود و بايد طواف بكنند به دور خانه عتيق (1) .
 
 
تفسير :
(ثُمَّ لْيَقْضُوا تَفَثَهُمْ)، بسيارى از مفسرين گفتند: مراد حلق رأس و قصّ شارب و ظفر و حلق عانه و امثال آن كه بر محرم حرام بود (2)  ديگر حلال مى‌شود مگر سه تا از محرّمات احرام كه باقى است. بعضى گفتند: رفع كثافات بدنيّه است به غسل در روز عيد (3) . بعضى گفتند: رَمْى جمرات است در ايام تشريق (4)  و لكن مطلق است شامل جميع كثافات مى‌شود حتّى كثافات معنويّه به توبه و انابه و اداى حقوق الناس و حقوق الهيّه و نحو اين‌ها.
(وَ لْيُوفُوا نُذُورَهُمْ)، بعضى گفتند: نذر اضحيّه است زايد بر قربانى (5) ، بعضى گفتند: مطلق نذرهايى كه كرده است (6) . لكن ظاهر اين است كه مراد بقيه اعمال حج است كه حاجى به مجرّد احرام متعهد شده كه اعمال حج را به اتمام رساند از رمى جمرات، بيتوته در مِنا در ليالى و ايّام تشريق و آمدن به مكه براى طواف زيارت و نماز طواف و سعى صفا و مروه.
(وَ لْيَطَّوَّفُوا بِالْبَيْتِ الْعَتِيقِ)، نوع مفسرين همان طواف حج كه طواف زيارتش گويند مى‌گويند، لكن اخبار (7)  اهل بيت(علیهم السلام) :، بلكه ظاهرِ خودِ آيه مراد  طواف نسا است، زيرا طواف حج داخل در (وَ لْيُوفُوا نُذُورَهُمْ) بود.
و چون عامّه طواف نسا ندارند و حجّ تمتّع را منكرند حمل بر طواف حج كردند، و اين از بدع ثانى (8)  است كه گفت: «مُتعتان كانَتا في عَهدِ رسولِ الله مُحَلَّلَتانِ وَ أنا اُحَرِّمْهُما و اُعاقِبُ عَلَيهما: متعةُ النساءِ و متعةُ الحجّ» (9) .
 و ممكن است بگوييم بر اينكه حرام‌زاده ، دشمن على اميرالمومنين  (علیه السلام) است ، نظر به اين بود كه متعه نسا [را] برداشت كه كسانى كه متمكّن از ازدواج نيستند، ناچار دفع شهوت خود را به زنا كنند و كسانى كه به حج مى‌روند زن به خانه آن‌ها حرام مى‌شود و اولاد آن‌ها حرام زاده مى‌شوند. المعنى فى بطن الشّاعر لا يخفى لطفه (10) .
     و «بيت» را «عتيق» گفتند براى اين است كه (إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنّاسِ لَلَّذِى بِبَكَّةَ مُبارَكاً) (11) ، چون آدم بنا كرد و در طوفان خراب شد و ابراهيم تجديد كرد.

______________________________________________________________________________

   1.  ترجمه ديگر: سپس بايد آلودگى خود را بزدايند وبه نذرهاى خود وفا كنند وبر گِردِ آن خانه كهن [= كعبه ] طواف به جاى آورند.
   2.  زاد المسير: ج5، ص292 و مجمع البيان: ج7، ص130.
   3.  تفسير الجلالين: ص437 و مجمع البيان: ج7، ص130.
   4.  تفسير التبيان: ج7، ص310.
   5.  تفسير البغوى: ج3، ص285، تفسير السمعانى: ج3، ص435.
   6.  تفسير التبيان: ج7، ص311 و مجمع البيان: ج7، ص130.
   7.  تفسير مجمع البيان: ج7، ص147؛ تفسير نورالثقلين: ج5، ص32 وتفسير جوامع الجامع :ج2، ص557.
   8.  مراد خليفه دوم ، عمر بن خطاب است .
   9.  براى آگاهى از منابعى كه اهل سنت روايت كرده‌اند رجوع شود به كتاب شريف الغدير :ج6، ص296.
  10.  اين عبارت به حضرت اميرمؤمنان  (علیه السلام) منسوب است . گويند: شاعرى قصيده‌اى فصيح و معماگونه سرود ومراد او از آن قصيده چاقو بود. قصيده خود را براى حضرت على (علیه السلام)خواند وگفت : يا على ، مرادم از اين شعر چه بود؟ امام  (علیه السلام) فرمودند: «المعنى فى بطن الشاعر؛ معناى آن (= چاقو) در شكم شاعر» با اين عبارت به او فهماندند كه مراد او را دانسته‌اند. پس از اين داستان از اين عبارت به جاى كنايه ورساندن مراد به صورت مخفى استفاده مى‌كنند.
  11.  در حقيقت، نخستين خانه‌اى كه براى (عبادت) مردم نهاده شده است ، همان است كه درمكه است و مبارك. سوره آل عمران: آيه 96.

نوشتن دیدگاه