35   « مَثَلُ الْجَنَّةِ الَّتِى وُعِدَ الْمُتَّقُونَ تَجْرِى مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ أُكُلُها دائِمٌ وَظِلُّها تِلْكَ عُقْبَى الَّذِينَ اتَّقَوْا وَعُقْبَى الْكافِرِينَ النّارُ »
ترجمه :
35. مثل بهشتى كه وعده داده شده به اهل تقوا، جارى مى‏شود از زير آن‏ها نهرهايى و خوراك آن بهشت، دوام دارد و سايه‏هاى بهشت . اين است عاقبت كسانى كه داراى تقوا باشند و عاقبت كفار آتش است.
تفسير:
[ تشبيه نعم بهشت و عذاب‏هاى جهنم به نعم و عذاب‏هاى دنيوى ]
«مَثَلُ الْجَنَّةِ» گفتند « مثل » به معناى صفت و صورت است؛ يعنى صورت بهشت و صفت او اين است كه ، لكن « مثل » به معناى تشبيه است ، چون اوصاف بهشت و جهنم را نمى‏شود بيان كرد، لذا بايد براى تقريب به ذهن به آنچه در دنيا مشاهده شده، مثل زد. پس اگر كسى در دنيا باغستانى بسيار وسيع داشته باشد و تمام مشجر باشد كه سايه انداخته باشد تمام صفحه آن را و نهرها در خلال آن‏ها جارى باشد و در تمام فصول پر از فواكه و ميوه‏ها باشد و دائماً سبز و خرم باشد، آن بهشتى است كه «الَّتِى وُعِدَ الْمُتَّقُونَ» اين نحوه است و بدين صورت و خصوصيات است كه «تَجْرِى مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ» يعنى از پاى اشجار نهرها جارى است كه انهار بهشت را بيان مى‏فرمايد: «مَثَلُ الْجَنَّةِ الَّتِى وُعِدَ الْمُتَّقُونَ فِيها أَنْهارٌ مِنْ ماءٍ غَيْرِ آسِنٍ وَأَنْهارٌ مِنْ لَبَنٍ لَمْ يَتَغَيَّرْ طَعْمُهُ وَأَنْهارٌ مِنْ خَمْرٍ لَذَّةٍ لِلشّارِبِينَ وَأَنْهارٌ مِنْ عَسَلٍ مُصَفًّى»[1].
«أُكُلُها دائِمٌ» كه تمام ميوه‏ها و ساير مأكولات تمام شدنى نيست. هرچه بردارند، باز جاى خود هست الى الابد «وَظِلُّها» سايه‏هاى اشجار هم دوام دارد [و] تغيير نمى‏كند، بلكه زير سايه عرش الهى هستند.
«تِلْكَ عُقْبَى الَّذِينَ اتَّقَوْا»، مراتب « تقوا » مكرر ذكر شده[2]: تقواى از عقايد فاسده، از اخلاق رذيله، از معاصى كبار، از كليه معاصى، از مكروهات از خطورات شيطانى، از زخارف دنيوى، از مازاد از مقدار ضرورت، از توجه به غير خدا. «وَ عُقْبَى الْكافِرِينَ النّارُ»، آتش جهنم و ساير عذاب‏ها.
---------------------------------------------------------
[1] .  مثل بهشتى كه وعده داده شده به اهل تقوا ، در آن بهشت نهرهايى است از آب كه تغييرى در آن داده نشده، و نهرهايى از شير كه طعم آن تغيير نكرده باشد، و نهرهايى از خمر كه لذت است بر كسانى كه مى‏آشامند، و نهرهايى از عسل صاف شده. سوره محمد صلى‏الله‏عليه‏و‏آله: آيه 15.
[2] .  ر . ك : همين تفسير : ج8 ، ص403 .

نوشتن دیدگاه