23 « جَنّاتُ عَدْنٍ يَدْخُلُونَها وَمَنْ صَلَحَ مِنْ آبائِهِمْ وَأَزْواجِهِمْ وَ ذُرِّيّاتِهِمْ وَالْمَلائِكَةُ يَدْخُلُونَ عَلَيْهِمْ مِنْ كُلِّ بابٍ »
24 « سَلامٌ عَلَيْكُمْ بِما صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَى الدّارِ »
ترجمه :
23. بهشتهايى كه هميشه در آن مخلد هستند كه معناى عدن است داخل مىشوند در آنها و هر كه را هم شفاعت كنند و صالح باشد، يعنى قابليت دخول بهشت داشته باشد كه اهل ايمان باشد از پدران و زوجات و ذرارى قبول مىشود و با آنها داخل مىشوند و ملائكه بر آنها نازل مىشوند .
24. و سلام مىكنند و بشارت سلامتى مىدهند و مىگويند سلام عليكم به واسطه آنكه صبر كرديد. پس خوب جايى است عقبىالدار شما.
تفسير:
بعد از آنكه صفات كسانى كه وفاى به عهد الهى كردند و نقض ميثاق نكردند، جزاى آنها را معين مىفرمايد كه از براى آنها ، عقبىالدار چيست.
« جَنّاتُ عَدْنٍ » « جنات » جمع جنه است شامل مىشود جنات ثمانيه[1] را و عدن به معناى ثبوت و استقرار است [و] اشاره به خلود كه با جنهالخلد قريبالمعنى است و به اين مناسبت معادن را معادن گفتند كه در تُخوم ارض[2] و در دل سنگ كوه استقرار دارند.
«يَدْخُلُونَها» در تمام جنات آزاد هستند و از تمام آنها بهرهمند.
«وَ مَنْ صَلَحَ» كسى كه صلاحيت دخول جنت را داشته باشد و قابليت داشته باشد كه با ايمان از دنيا رفته باشد ولو آلوده به معاصى باشد، شفاعت اينها را مىكنند. «مِنْ آبائِهِمْ وَأَزْواجِهِمْ وَذُرِّيّاتِهِمْ»، از باب مثال است والاّ هر كه مناسبت نسبى يا حسبى داشته باشد مثل امّهات و اخوان و اخوات و اعمام و عمات و اخوال و خالات و ابناء آنها از ارحام و مثل ازواج ابناء و بنات و ابالزوجه و امالزوجه و از ابالزوج و امالزوج و از پيغمبر اكرم صلىاللهعليهوآله است مىفرمايد:
«كل حسب و نسب منقطع يوم القيامة إلاّ حسبي و نسبي»[3]. و اين موفون بعهد اللّه و غيرناقضين عهد اللّه[4] در اين حكم، با پيغمبر شركت دارند بلكه مىتوان گفت كه اكثر مؤنين با پيغمبر يا از حيث نسب يا از حيث حسب شركت دارند. سادات كه ذرارى آن حضرت هستند بسيار از غيرسادات از طرف امهات در يك طبقه جزو ذرارى مىشوند و بسيار كه از اين جهت انتساب ندارند، از حيث حسب داخل مىشوند چون عيال سيده دارند يا جهت ديگر.
«وَ الْمَلائِكَةُ يَدْخُلُونَ عَلَيْهِمْ مِنْ كُلِّ بابٍ» «كل باب» جميع ابواب جنت است كه هشت باب دارد. از جميع ابوابش ملائكه بر آنها داخل مىشوند با تحف و هدايا و تحيت آنها و بشارت آنها اين است كه «سَلامٌ عَلَيْكُمْ بِما صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَى الدّارِ». سلام ملائكه بشارت است كه در اين جنات هيچ ناراحتى و خستگى و ملالى نداريد، به واسطه اينكه در دنيا داراى صفت حميده صبر بوديد: هم صبر بر قضا و تقديرات و بليات و هم صبر بر مشقت عبادت و هم صبر جلوگيرى از نفس اماره و شياطين و فريب نخوردن از آنها. پس خوب جايگاهى است بهشت از براى شما. اين است اين جزاى اولوالالباب است كه داراى صفات مذكوره بودند. اما جزاى آنها كه نقض عهد كردند و وفاى به ميثاق نكردند:
-------------------------------------------------
[1] . ويژگىهاى هشت بهشت در همين تفسير : ج4 ، ص253 گذشت .
[2] . اعماق زمين .
[3] . تمام نسلها و نژادها در روز قيامت قطع مىشود، به جز نسل من. الطرائف فى معرفة مذاهب الطوائف: ص76، ح99؛ كنزالفوائد: ص166 و بحار الأنوار: ج25، ص249 ، ح8 .
[4] . وفا كنندگان به پيمان الهى و نقض نكنندگان عهد خدا .
آیات ٢٣ و ٢٤
- بازدید: 1835