101   «قُلِ انْظُرُوا ماذا فِى السَّمواتِ وَالْأَرْضِ وَما تُغْنِى الآْياتُ وَالنُّذُرُ عَنْ قَوْمٍ لا يُؤمِنُونَ»
ترجمه :
101. بگو به اين كفار كه نظر كنيد آنچه را كه در آسمان‏ها و زمين است و بى‏نياز نمى‏كند آيات الهى و منذرين از جانب حق از براى قومى كه ايمان نمى‏آورند.
تفسير :
[تمام موجودات دليل بر وجود خداوندند اما كافران ايمان نمى‏آورند]
«قُلِ انْظُرُوا»، نظر به چشم نيست بلكه به فكر و تأمل و تدبّر در مخلوقات الهى و «ماذا فِى السَّمواتِ» آنچه در آسمان‏هاست از كرات جويّه و اختلاف شب و روز و فصول چهارگانه و ماه و سال و رِياح و َغيمْ و امْطار و ثَلْج[1] و غير اين‏ها «وَالْأَرْضِ» از جبال و بحار و اشجار و اثمار و معادن و طيور و وحوش و حيوانات دريايى و صحرايى و جن و انس و غير اين‏ها كه هر كدام دليل بر وجود صانع آن‏هاست و علم و قدرت و حكمت او، لكن كسانى كه قلوب آن‏ها سياه شده و قساوت پيدا كرده و عناد و عصبيت و تقليد آبا مانع از ايمان آن‏هاست.
«وَما تُغْنِى الآْياتُ وَالنُّذُرُ عَنْ قَوْمٍ لا يُؤمِنُونَ». از كافى كلينى از حضرت صادق عليه‏السلامروايت كرده كه تفسير فرموده «آيات» را به ائمه اطهار عليهم‏السلام، و «النُّذُرُ» را به انبيا عليهم‏السلام. و ما مكرر گفته‏ايم كه اخبار وارده در تفسير قرآن بيان اعظم مصاديق است منافات با عموم آيه ندارد، و مراد از آيات در اين آيه تمام آثار قدرت الهى است و نظام جُمَلى عالم بالا و عالم سفلى، كه تمام مظهر وجود خالق آن‏ها و صفات او از وحدانيت و علم و قدرت و ساير صفات اوست، و البته ائمه اطهار اعظم آيات الهى هستند، چون مظهر تام اتم جميع صفات كماليه
حق هستند:
«مَن عَرَفَهم فقد عرف اللّه‏، و مَن جَهِلَهم فقد جَهِل اللّه‏، و مَن اعتصم بهم فقد اعتصم باللّه‏، و مَن تخلّى عنهم فقد تخلّى عن اللّه‏ عزّ و جلّ»[2].
و مراد از «نذر» جمع منذر است كه انبيا باشند، لكن كسانى كه قلوب آن‏ها سياه شده و قساوت گرفته باشد با مشاهده جميع اين آيات و نذر و با اقامه براهين عقليه و حسّيه در آن‏ها تأثير نمى‏كند و ايمان نمى‏آورند، و اين ادله و براهين آن‏ها را بى‏نياز نمى‏كند و ايمان نمى‏آورند
--------------------------------------------------
[1] .  رياح : بادها . غيم : ابر . امطار : باران‏ها . ثلج : برف .
[2] .  هر كس [حق] آنان را بشناسد، در حقيقت خدا را شناخته است و كسى كه به [حق] آنان جاهل باشد، در حقيقت به خدا جاهل است و هر كس به آنان پناه آورد، در حقيقت به خدا پناه آورده است و كسى كه از ايشان كناره‏گيرى كند، در حقيقت از خداوند كناره‏گيرى كرده است. كامل الزيارات: ص523؛ عيون أخبار الرضا  عليه‏السلام: ج2، ص304، ح1 و تهذيب الأحكام: ج6، ص102، ح2.

نوشتن دیدگاه