79   «وَقالَ فِرْعَوْنُ ائْتُونِى بِكُلِّ ساحِرٍ عَلِيمٍ»
ترجمه :
79. و گفت فرعون به درباريان خود كه برويد در اطراف مملكت من و هر كه ساحر دانشمند و استاد در سحر است بياوريد نزد من.
تفسير :
[فراخوانى ساحران به دستور فرعون]
در عصر فرعون به خصوص در مملكت مصر سحره بسيار بودند و اين‏ها تا عصر سليمان كارهاى غريب انجام مى‏دادند: چوب و ريسمان و جماد را به نظر حيوان شير، ببر، مار، عقرب و امثال آن‏ها مى‏آوردند و تفرقه بين زن و شوهر مى‏كردند
و با شياطين و طايفه جن ارتباط پيدا كرده بودند و آن‏ها به اين‏ها مى‏آموختند، كه خداوند در سوره بقره مى‏فرمايد: «وَاتَّبَعُوا ما تَتْلُوا الشَّياطِينُ عَلى مُلْكِ سُلَيْمانَ...» إلى قوله تعالى: «يُعَلِّمُونَ النّاسَ السِّحْرَ...»[1] الآية كه شرح آن گذشت[2]. فرعون فرستاد اساتيد سحره و دانشمندان آن‏ها را، كه گفتند هفتاد نفر بودند، جمع‏آورى كنند.
«وَقالَ فِرْعَوْنُ» به اجزاى كشورى و لشكرى خود «ائْتُونِى» برويد گردش كنيد و هر قدر مى‏توانيد از سحره نزد من آوريد، لكن ملتفت باشيد كه استاد در سحر باشند؛ «بِكُلِّ ساحِرٍ عَلِيمٍ». دربارى‏ها رفتند گردش كردند و هفتاد نفر از آن‏ها را انتخاب كردند و اين سحره در ابتداى امر بسيار خوشحال و خرّم بودند كه در دربار مقامى حيازت مى‏كنند و مال زيادى به دست مى‏آورند كه به فرعون گفتند: «إِنَّ لَنا لأَجْراً إِنْ كُنّا نَحْنُ الْغالِبِينَ * قالَ نَعَمْ وَإِنَّكُمْ لَمِنَ الْمُقَرَّبِينَ»[3] و عقيده آن‏ها اين بود كه آن‏ها غالب هستند و قسم خوردند: «وَقالُوا بِعِزَّةِ فِرْعَوْنَ إِنّا لَنَحْنُ الْغالِبُونَ»[4]، لكن بعد از آنى كه مشاهده كردند حضرت موسى را و آثار صلاح در او ديدند و اينكه عمليات سحرى كه مى‏دانستند از او ظاهر نيست مضطرب شدند و احتمال حق در او دادند، چنانچه مى‏فرمايد: «فَتَنازَعُوا أَمْرَهُمْ بَيْنَهُمْ وَأَسَرُّوا النَّجْوى»[5].
---------------------------------------------------
[1] .  و آنچه را شيطان [صفت]ها در سلطنت سليمان خوانده [و درس گرفته] بودند، پيروى كردند...، كه به مردم سحر مى‏آموختند. سوره بقره: آيه 102 .
[2] .  ر.ك: همين تفسير، ج3، ص19 .
[3] .  از براى ما اجر و مزدى قرار مى‏دهى اگر بوده باشيم غالبين؟ گفت: آرى و محققاً شما هرآينه از نزديكان من و جزو درباريان سلطنتى مى‏شويد. سوره اعراف: آيات 113 ـ 114.
[4] .  و گفتند: قسم به عزت فرعون! محققاً هرآينه ما غالب هستيم. سوره شعراء: آيه 44 .
[5] .  پس سحره ميانه خود مشاوره كردند و هر كدام رأى خود اظهار كردند و پنهان نمودند نجواى خود را. سوره طه: آيه 62 .

نوشتن دیدگاه