73   «فَكَذَّبُوهُ فَنَجَّيْناهُ وَمَنْ مَعَهُ فِى الْفُلْكِ وَجَعَلْناهُمْ خَلائِفَ وَأَغْرَقْنَاالَّذِينَ كَذَّبُوا بِآياتِنا فَانْظُرْ كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الْمُنْذَرِينَ»
ترجمه :
73. پس تكذيب كردند قوم نوح حضرت نوح را، پس نجات داديم او را و هر كس كه با او بود و ايمان آورده بود در كشتى، و آن‏ها را قرار داديم جانشين كفار در زمين و غرق كرديم كسانى را كه تكذيب نمودند به آيات ما، پس نظر كن ببين چگونه بود عاقبة آن‏هايى كه انذار مى‏شدند.
تفسير :
[تكذيب قوم نوح و هلاك آنان]
شرح اين قضيه مفصلاً در سوره هود إن شاء اللّه‏ تعالى بيان مى‏شود.
«فَكَذَّبوُهُ» در دعوى رسالت و توحيد پروردگار و اينكه دستوراتى از جانب خدا آورده و ترك عبادت اصنام و آنچه ابلاغ فرموده و در مقام اذيت به آن حضرت برآمدند حتى او را سنگسار كردند.
«فَنَجَّيناهُ»؛ او را از چنگال دشمنان نجات داديم «وَ مَنْ مَعَهُ» كه گفتند فقط هشتاد نفر بودند. و در سوره هود مى‏فرمايد: «وَما آمَنَ مَعَهُ إِلاّ قَلِيلٌ»[1] و در همان سوره خبر داد به نوح كه ديگر كسى ايمان نمى‏آورد «أَنَّهُ لَنْ يُؤمِنَ مِنْ قَوْمِكَ إِلاّمَنْ قَدْ آمَنَ»[2].
«فِى الْفُلْكِ» در كشتى، به تفصيلى كه مى‏آيد در سوره هود، كه مأمور شد به ساختن كشتى، تا آنكه مؤنين در آن، جا گرفتند باران از آسمان باريد و آب از زمين جوشيد و تمام صفحه زمين دريا شد حتى كوه‏ها زير آب رفت
«وَجَعَلْناهُمْ»اين مؤنين را«خلائف» جانشين كفار [قرار داديم] كه گفتند نوح آدم ثانى است.
«وَأَغْرَقْنَا الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآياتِنا»، تكذيب آيات الهى، تكذيب نبوت نوح و معجزات او كه اقامه كرده بود و احكامى كه آورده بود كه نخستين پيغمبر اولوالعزم او بود، تمام مكذّبين به غرق هلاك شدند، پس از آن آب فرو نشست و كشتى به كوه جودى قرار گرفت و مؤنين بيرون آمدند و تمام صفحه زمين بود و اين معدود قليل، بعضى گفتند فقط از كفار يك نفر باقى بود و آن عُوج بود كه بالاى كوهى رفت و تا گردن او را آب گرفت و بود تا زمان موسى عليه‏السلام كه به دست موسى به درك واصل شد[3]. در حديث سفينه كه از احاديث متواتره است
مى‏فرمايد : «مَثَلُ أهلِ بيتي مَثَلُ سفينةِ نوحٍ، من تمسّك بها نجا، و من تخلّف عنها غَرِقَ»[4].
«فَانْظُرْ» ممكن است خطاب به پيغمبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله باشد براى تسليت خاطر مباركش كه دشمنان تو هم مثل آن‏ها هلاك خواهند شد، و ممكن است خطاب به كسى باشد كه اين آيه بر او تلاوت شد، يعنى أيها السامع «كَيفَ كانَ»چگونه است
«عاقِبَةُ الْمُنْذَرِينَ» به فتح ذال، يعنى كفار و مشركين كه انذار شدند به انذار حضرت نوح عليه‏السلام.
--------------------------------------------------------
[1] .  و ايمان نياوردند به او مگر عده كمى. سوره هود: آيه 40 .
[2] .  محققاً اين است كه هرگز كسى از قوم تو ايمان نمى‏آورد مگر كسانى كه قبلاً ايمان آورده بودند. همان: آيه 36.
[3] .  قصص الانبياء، الراوندى: ص76، ح57 و سفينة البحار: ج3، ص706.
[4] .   اهل بيت من همانند كشتى نوح هستند، هر كس سوار بر آن شود، نجات يابد و كسى كه مخالفت كند، غرق خواهد شد. معجم الأوسط : ج4 ، ص10 ؛ مسند الشهاب : ج2 ، ص273 ، ح1343 ؛ بصائر الدرجات: ص317، ح4 ؛ قرب الاسناد: ص8 ؛ الكافى للحلبى: ص97 ؛ امالى طوسى : ص60 ؛ السرائر: ج2، ص679 ؛ ذخائر العقبى: ص20 و بحار الأنوار : ج18 ، ص347 ، ح56 .

نوشتن دیدگاه