ابن عباس می گوید: پیامبر اکرم(ص) فرمودند:
چون شب معراج به سوی خداوند متعال عروج داده شدم، یک ندایی آمد که: ای محمد! گفتم: لبیک پروردگارم، لبیک.
آنگاه خداوند متعال فرمود: ای محمد! آیا از میان خلقم کسی را جانشین و برادر و وصی خود قرار داده ای؟
گفتم: خداوندا! چه کسی را برادر قرار دهم، برایم انتخاب کنید. به من وحی شد: ای محمد! همانا من علی بن ابی طالب(ع) را برای تو اختیار کردم. گفتم: خداوندا، پسر عمویم!
[111]وحی شد: ای محمد! علی(ع) وارث تو و وارث علم بعد از تو می باشد و علیست صاحب لوای تو در روز قیامت و اوست صاحب حوض تو که هرکس از مؤمنان من بر آن وارد شود از آن سیراب خواهد شد.
پس خداوند فرمود: من بر خود قسم خورده ام، قسمی به حق، که هرکس بغض تو و اهل بیت و ذریة تو (که به حق پاک و طاهرند) را داشته باشد از این حوض نخواهد نوشید.
و ای محمد! همة امت تو را وارد بهشت خواهم کرد، مگر کسانی که من اِبای از رفتن آنها را به بهشت داشته باشم!
گفتم: خداوندا، چطور می شود که از کسی ابای رفتن به بهشت را داری؟ وحی شد: ای محمد! تو را از میان خلقم اختیار کردم که حضرت علی(ع) برای تو به منزلة هارون از موسی قرار دادم، مگر اینکه بعد از تو پیامبری دیگر نخواهد بود؛ و محبت علی(ع) را در قلب تو نهادم و او را پدر فرزندان تو قرار دادم؛ و او مانند تو بر امتت حق دارد، پس هرکسی منکر حق او شود، حق تو را انکار کرده است و کسی که اِبای دوست داشتن حضرت علی(ع) را داشته باشد، در حقیقت اِبای از داخل شدن در بهشت را دارد.
پیامبر در ادامه فرمودند: کلام حق تعالی که بدین جا رسید من در مقابل خدواندسجدة شکر کردم و خداوند را به خاطر آنچه بر من تفضل فرموده بود، سپاس گفتم.
در این هنگام یک منادی ندا داد: ای محمد؛ سرت را بالا بیاور و از من هرچه می خواهی سؤال کن تا به تو عطا کنم. من هم گفتم: إلهی اجمع أمتی من بعدی علی ولایة علی بن أبی طالب(ع) لیردوا علی جمیعاً حوضی یوم القیامة؛
[112]خدایا! بعد از من جمیع امتم را بر ولایت حضرت علی(ع) قرار ده تا در روز قیامت همراه با من در کنار این حوض قرار گیرند.
خداوند هم فرمود: ای محمد! من قبل از اینکه بندگانم را خلق کنم قضای آنها را معلوم کردم و بوسیلة این قضای خود، هر که را می خواهم هلاک می کنم و هر که را خواهم هدایت کنم.
همانا من به علی(ع) علم تو را داده ام و او را بعد از تو وزیر و جانشین بر اهل و امت تو قرار دادم.
[ای محمد!] کسی که بغض و دشمنی علی(ع) و انکار ولایت او بعد از تو را داشته باشد، هرگز داخل بهشت نخواهد شد و هرکس بغض او را داشته باشد، بغض تو را دارد و هرکس که بغض تو را داشته باشد، مرا دشمن داشته است.
ای محمد! هرکس با علی(ع) دشمنی کند، با تو دشمنی کرده است و هرکس با تو دشمنی کند، با من دشمنی کرده است. هرکس او را دوست بدارد، همانا تو را دوست داشته و هرکس تو را دوست بدارد مرا دوست داشته است.
و این بشارت من است که این فضیلت را ما برای حضرت علی(ع) قرار دادیم و اینکه از فرزندان او یازده نفر را برگزیدم که همه بواسطة دختر پاک و مطهر تو، فاطمه(س)، از ذریة تو هستند.
و آخرین از فرزندان تو کسی است که حضرت عیسی(ع) پشت سر او نماز می خواند و او زمین را پر از عدل و داد خواهد کرد، همچنان که از ظلم و ستم پر شده است و من بوسیلة او مردم را از هلاکت نجات خواهم داد و بواسطة او مردم را هدایت خواهم کرد و او کوران را بینا و بیماران را
[113]شفا خواهد داد.
گفتم: خداوندا! در چه زمانی این اتفاقات خواهد افتاد؟
پس خداوند به من وحی فرمود که : این وقایع زمانی است که:
علم پیشرفت می کند و جهل ظاهر می شود. گویندگان زیاد و عمل کنندگان کم می شوند. خواسته های نفسانی زیاد می شود و فقهایی که هدایت کنندة مردم اند، کم خواهند شد و فقهایی که شرّ و خیانت به پا می کنند بر تعدادشان افزوده خواهد شد.
شعراء زیاد می شوند و امت تو قبورشان مسجدشان خواهد شد. قرآن ها را زینت می دهند و مسجدهای آن چنانی با زیور آلات می سازند. ظلم و فساد زیاد و منکر ظاهر می شود و امت تو به منکر، امر خواهند کرد و از معروف نهی؛ مردان به مردان و زنان به زنان اکتفا خواهند نمود.
پادشاهان به کفر، و وزیران به هرزگی، وکارگزاران به ستم، و صاحبان رأی به فسق و تباهی روی می آورند.
در آن زمان سه خسوف (ماه گرفتگی) روی خواهد داد: یکی از مشرق، دیگری در مغرب و یکی هم در جزیرة عرب. خرابی بصره بوسیلة مردی از ذریة تو می باشد که او لشکری به همراه دارد.
آن موقع فرزندی از فرزندان حسین بن علی (ع) قیام می کند؛ که دجال هم از شرق سرزمین سجستان قیام می کند و سفیانی هم ظاهر می شود.
سخن حق تعالی که بدین جا رسید عرض کردم: خداوندا! بعد از من چه فتنه هایی رخ خواهد داد؟
خداوند فرمود: من تو را آگاه می کنم به بلاء و مصیبت بنی امیه که فتنه ای برای فرزند پسر عمویت علی بن ابی طالب (ع) خواهند بود که
[114]مصیبتش تا روز قیامت ادامه خواهد داشت.
پیامبر در ادامه فرمودند: هنگامی که به زمین آمدم توصیه های خداوند متعال را اجرا کردم و خداوند را بر همة نعمتهایی که بر من ارزانی داشته، سپاس گفتم و او را دائم شکر می گویم همان گونه که پیامبران قبل از من او را سپاسگزاری کردند و همان گونه که قبل از من هر چیزی او را حمد و سپاس گفته و هر آنچه که خداوند خالقش می باشد، تا روز قیامت.(98)
متن روایت:
عن ابن عباس، قال: قال رسول الله(ص): إنه لما عرج بی ربی جل جلاله أتانی النداء: یا محمد؛ قلت: لبیک رب العظمة لبیک فأوحی إلی: یا محمد؛ فیم اختصم الملأ الأعلی؟ قلت: إلهی لا علم لی. فقال لی: یا محمد؛ هل اتخذت من الآدمیین وزیراً و أخاً و وصیاً من بعدک؟ فقلت: إلهی، و من أتخذ، تخیر أنت لی یا إلهی. فأوحی إلی: یا محمد؛ قد اخترت لک من الآدمیین علی بن أبی طالب(ع).
فقلت: إلهی، ابن عمی ! فأوحی إلی: یا محمد إن علیاً(ع) وارثک و وارث العلم من بعدک و صاحب لوائک لواء الحمد یوم القیامة و صاحب حوضک یسقی من ورد علیه من مؤمنی أمتک. ثم أوحی إلی : أنی قد أقسمت علی نفسی قسَماً حقاً، لا یشرب من ذلک الحوض مبغضٌ لک و لأهل بیتک و ذریتک الطیبین حقّاً حقّاً.
أقول: یا محمد؛ لأدخلنّ الجنة جمیع أمتک إلا من أبی. فقلت: إلهی و أحد یأبی دخول الجنة. فأوحی إلی: بلی یأبی. قلت: و کیف یأبی؟ فأوحی إلی: یا محمد؛
[115]اخترتک من خلقی و اخترت لک وصیاً من بعدک و جعلته منک بمنزلة هارون من موسی إلاّ أنّه لا نبی بعدک و ألقیت محبته فی قلبک و جعلته أبا لِوُلدک فحقّه بعدک علی أمتک کحقک علیهم فی حیاتک فمن جحد حقه جحد حقک و من أبی أن یوالیه فقد أبی أن یدخل الجنة. فخررت لله عز و جل ساجداً شکراً لما أنعم علی.
فإذا مناد ینادی: یا محمد؛ ارفع رأسک، سلنی أعطک. فقلت: إلهی اجمع أمتی من بعدی علی ولایة علی بن أبی طالب(ع) لیردوا علی جمیعاً حوضی یوم القیامة.
فأوحی إلی: یا محمد؛ إنی قد قضیت فی عبادی قبل أن أخلقهم و قضائی ماض فیهم لأهلک به من أشاء و أهدی به من أشاء و قد آتیته علمک من بعدک و جعلته وزیرک و خلیفتک من بعدک علی أهلک و أمتک عزیمة منی لا یدخل الجنة من أبغضه و عاداه و أنکر ولایته من بعدک فمن أبغضه أبغضک و من أبغضک أبغضنی و من عاداه فقد عاداک و من عاداک فقد عادانی و من أحبه فقد أحبک و من أحبک فقد أحبنی و قد جعلت له هذه الفضیلة و أعطیتک أن أخرج من صلبه أحد عشر مهدیاً کلهم من ذریتک من البکر البتول.
آخر رجل منهم یصلی خلفه عیسی ابن مریم(ع) یملأ الأرض عدلاً کما ملئت جوراً و ظلماً. أنجی به من الهلکة و أهدی به من الضلالة و أبرئ به الأعمی و أشفی به المریض.
قلت: إلهی؛ فمتی یکون ذلک؟ فأوحی إلی عز و جل: یکون ذلک: إذا رفع العلم و ظهر الجهل و کثر القرّاء و قلّ العمل و کثر الفتک و قل الفقهاء الهادون و کثر فقهاء الضلالة الخونة و کثر الشعراء و اتخذ أمتک قبورهم مساجد و حلیت المصاحف و زخرفت المساجد و کثر الجور و الفساد و ظهر المنکر و أمر أمتک به و نهوا عن المعروف و اکتفی الرجال بالرجال و النساء
[116]بالنساء و صارت الأمراء کفرة و أولیاؤهم فجرة و أعوانهم ظلمة و ذوو الرأی منهم فسقة و عند ذلک ثلاثة خسوف: خسف بالمشرق و خسف بالمغرب و خسف بجزیرة العرب و خراب البصرة علی یدی رجل من ذریتک یتبعه الزنوج و خروج ولد من ولد الحسین بن علی (ع) و ظهور الدَّجال یخرج بالمشرق من سجستان و ظهور السفیانی.
فقلت: إلهی؛ و ما یکون بعدی من الفتن؟ فأوحی إلی: و أخبرنی ببلاء بنی أمیة و فتنة ولد عمی و ما هو کائن إلی یوم القیامة فأوصیت بذلک ابن عمی حین هبطت إلی الأرض و أدیت الرسالة فلله الحمد علی ذلک کما حمده النبیون و کما حمده کل شی ء قبلی و ما و خالقه إلی یوم القیامة.
سند روایت:
شیخ صدوق در کتاب «کمال الدین» خود، طریق خویش را به این روایت چنین بیان می کند:
«ابن إدریس، عن أبیه، عن محمد بن آدم، عن أبیه، عن ابن أیاس، عن المبارک بن فضالة، عن وهب بن منبه، یرفعه إلی ابن عباس قال: قال رسول الله(ص)».
همان گونه که در این اسناد مشاهده می شود، سند مرفوع و دچار ارسال و ضعف می باشد، لیکن با توجه به مضمون آن که توسط روایات فراوانی مورد تأیید واقع می شود، ضعف سند قابل جبران می باشد.
98. کمال الدین، ص250؛ المحتضر، ص140؛ بحار، ج 51، ص 68، ح 11 و ج 52، ص 276، ح 172؛ الشیعه فی احادیث الفریقین، ص 174 و...

نوشتن دیدگاه