37 «رِجالٌ لا تُلْهِيهِمْ تِجارَةٌ وَ لا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللهِ وَ إِقامِ الصَّلوةِ وَ إِيتاءِ الزَّكاةِ يَخافُونَ يَوْماً تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَ الاَْبْصارُ»
 
ترجمه :
37. مردانى كه باز نمى‌دارد و منصرف نمى‌كند تجارت و كسب و خريد و فروش آن‌ها را از ذكر خدا و برپا داشتن نماز و اداى زكات، مى‌ترسند روزى را كه زير و بالا مى‌رود قلب‌ها و ديده‌ها.
 
تفسير :
[مراد از «رجال» ائمه هدى (علیهم السّلام)  هستند]
(رِجالٌ) يعنى در آن بيوت رجالى هستند كه ائمه هدى  : باشند كه آنى از ذكر خدا غافل نمى‌شوند (لا تُلْهِيهِمْ) باز نمى‌دارد و مشغول نمى‌كند و جلوگيرى نمى‌كند (تِجارَةٌ وَ لا بَيْعٌ) از باب مثال است و مراد اشتغالات دنيوى است (عَنْ ذِكْرِ اللهِ) دائماً متوجه به خدا هستند و آنى غفلت ندارند و كوتاهى در عبادت نمى‌كنند و اين خاص معصومين است و غير آن‌ها خالى از غفلت نيستند و اين هم يك قرينه است كه مراد از رجال، اين خانواده هستند.
(وَ إِقامِ الصَّلوةِ) يعنى امور دنيوى، آن‌ها را باز نمى‌دارد از اقامه نماز، غير از نمازهاى واجب و نوافل بسا در يك شب هزار ركعت نماز مى‌كردند، چنانچه در حق اميرالمؤمنين  (علیه السّلام)[1]  و حضرت زين العابدين  (علیه السّلام)[2]  و حضرت رضا (علیه السّلام)  در مسافرت به خراسان اخبار داريم[3] .
(وَ إِيتاءِ الزَّكوةِ) چه اندازه شب‌ها در خانه فقرا طعام مى‌بردند از اميرالمؤمنين است كه من قناعت كنم كه سير بخوابم و يك گرسنه در كوفه باشد[4] ، حضرت سيد الشهداء گرده مباركش مجروح شده بود از هميانى كه بدوش مى‌كشيد درب خانه فقرا[5] . زين العابدين چهل درب خانه را طعام مى‌برد كه او را صاحب جوال مى‌گفتند به علاوه بذل‌هايى كه به ارباب حاجات داشتند بسا چهار هزار دينار[6]  و ساير احسانات آن‌ها.
(يَخافُونَ يَوْماً تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَ الاَْبْصارُ) از خوف الهى آن قدر مى‌گريستند تا ضعف مى‌كردند[7] ؛ على  (علیه السّلام) مثل چوب خشك روى زمين مى‌افتاد[8] ؛ زين العابدين را تاج البكّائين گفتند[9] . اگر مراجعه كنيد حالات اين  خاندان را يك به يك مى‌فهميد چه اندازه خوف داشتند.

_______________________________________________________________

[1] .  الاستبصار: ج1، ص461؛ الدعوات «قطب راوندى»: ص287؛ ر. ك: ذخيرة المعاد«سبزوارى»: ج1، ص347 و منتهى الآمال: ص211.
[2] .  ر. ك: دعائم الاسلام : ج2، ص330؛ علل الشرايع: ج1، ص232؛ روضة الواعظين: ج1،ص197 و منتهى الآمال: ص680.
[3] .  عيون اخبار الرضا (علیه السّلام) ج1، ص 197؛ وسائل الشيعة: ج1، ص90.
[4] .  نهج البلاغة: ج3، ص 72 و بحار الأنوار: ج 33، ص 474.
[5] .  مناقب آل ابى طالب(علیهم السّلام): ج 3، ص 222 وبحار الأنوار: ج 44، ص 190.
[6] .  مستدرك الوسائل: ج13، ص180، ح14.
[7] .  تاريخ مدينه دمشق: ج 12، ص 59.
[8] .  مناقب آل أبي طالب(علیهم السّلام): ج 1، (باب درجات أميرالمؤمنين  (علیه السّلام) )، ص 389؛ مدينة المعاجز :ج2، ص80؛ امالى صدوق: ج5، ص138 وبحار الأنوار: ج84، ص196.
[9] .  مناقب آل ابى طالب(علیه السّلام): ج3، ص104 و بحار الأنوار: ج43، ص35. در بعض منابع ديگراميرالمؤمنين  (علیه السّلام) را تاج البكائين ذكر كرده‌اند.

نوشتن دیدگاه